Lífeyrissjóðirnir, ný hugsun.

Oft hef ég velt lífeyrissjóðakerfinu fyrir mér og hversu stórt "apparat" það er orðið og miklir fjármunir sem fara í það eitt að reka sjálft sig.  Einhverja lausn þarf að finna, sem getur höndlað það verkefni við að sinna eldri borgurum við starfslok, því sífellt stækkar hópurinn.  Vandséð er hvaða leiðir eru heppilegastar en ég tel að eitthvað „kerfi“ verði að vera við líði og því sambandi hef ég hugsað upp eftirfarandi:

Við fæðingu verður stofnaður reikningur í Seðlabanka Íslands og er númerið kennitala viðkomandi einstaklings.  Þessum áfanga verði fagnað með því að ríkið leggi sem svarar t.d. 50.000 IKR inn á reikninginn, sem hefur lága vexti, t.d. 1.5% en er vísitölutryggður. Iðgjald verði greitt inn á reikninginn samkvæmt ákveðinni forskrift og er skattfrjáls. Það er hægt að fóðra það vegna lágra vaxta.

Við kaup á fyrstu íbúðinni, verði heimilt að taka út af þessum reikningi allt að 90% innistæðunnar til íbúðakaupanna, svipað og gert var í „den“, þegar sparimerki voru við líði.  Eftir það verði hann lokaður aftur til elliáranna. Tryggja verður að ekki verði hægt að „gambla“ með þessa peninga.

Í lokin er viðkomandi eigandi fjármagnsins, eða erfingjar hans. Útfæra þarf endurgreiðsluplan við töku lífeyris, þannig að um mánaðarlegar greiðslur sé að ræða miðað við áætlaðan líftíma einstaklingsins.

Til að mæta óeðlilegum frávikum, t.d. vegna ótímabærra fjarveru af vinnumarkaði vegna veikinda, varanlegri örorku og að menn verið „óeðlilega“ gamlir, er greitt til Tryggingastofnunar ákveðið óafturkræft hlutfall til að mæt slíkum verkefnum. Langvarandi atvinnuleysi yrði ekki inni í þessum pakka.

Nú þegar væri hægt að hefjast handa við að breyta lögum. Síðan að stofna þessa reikninga í Seðlabanka fyrir þá sem eru í lífeyrissjóðum og færa inn í þetta kerfi. Nákvæmlega er vitað hvað hver og einn á þar. Eignir lífeyrissjóðanna verði seldar og eðlilegt að nota það fé inn í Tryggingastofnun til nefndra sérverkefna. Þeir sem ekki eru í neinum lífeyrissjóði, verði gefinn kostur á að greiða inn á sinn reikning framreiknaða upphæð, eða liggja utan þess ella. 

Kosturinn er:
- Einfaldara kerfi, kostar lítið í utanumhaldi
- Ríkistryggt, ef fjármálalegt hrun verður, er allt tapað hvort eð er
- Ríkið (við sjálf) getur fengið lán hjá Seðlabankann til arðbærra framkvæmda, s.s. samgöngubætur, virkjanir og félagslegar íbúðir
- Við eigum sjálf peningana, sem við höfum aflað í gegnum tíðna og fáum þá til baka í lokin

Einhverjir vankantar eru efalaust á þessu, en þá er bara að sníða þá af.