Guðað á austurgluggann

Austurglugginn

Sag­an um aust­ur­glugg­ann er að bóndi á Fljóts­dals­héraði lenti í því að rúða í Willys-jepp­an­um hans brotnaði. Hann hringdi því til að panta nýja rúðu. „Hvaða rúðu vant­ar í jepp­ann?“ spyr af­greiðslumaður­inn. Karl­inn gjó­ar aug­un­um út um glugg­ann á jepp­ann, sem stóð á hlaðinu, og svaraði: „Það er aust­ur­glugg­inn, gesk­ur.“ Síðan hef­ur aust­ur­glugg­inn átt stað í huga Héraðsbúa og viku­blað er m.a. gefið út með því nafni.

Sam­göng­ur

Kveikj­an að þess­um grein­ar­stúf er áhuga­verð skrif eft­ir Gísla Sig­ur­geirs­son í Morg­un­blaðinu 12. apríl sl. þar sem hann horf­ir inn um nefnd­an aust­ur­glugga og grein­ir utan frá vanda­mál Aust­ur­lands.

„En ég gerði mér snemma grein fyr­ir því, þegar ég var að gera frétt­ir og þætti um mann­líf eystra, að mestu óvin­ir Aust­f­irðinga eru þær syst­ur; Ill­girni, Öfund og Róg­bera. Þær hafa um ára­bil magnað upp mikið sund­ur­lyndi meðal Aust­f­irðinga.“ [1]

Í raun þarf ekki að segja meira um vanda­mál Aust­ur­lands og hér er ekki ætl­un­in að heim­færa nöfn systr­anna á neinn sér­stak­an enda flók­in úr­vinnsla. Hins veg­ar hafa marg­ir sveit­ar­stjórn­ar­menn held­ur knappa sýn á hvað kem­ur Aust­ur­landi best. Þeirra verk­efni ætti að vera að koma með til­lög­ur um hvað bet­ur má fara t.d. í vega- og jarðganga­gerð. Nokkr­ir yf­ir­menn Vega­gerðar­inn­ar á Aust­ur­landi hafa verið upp­tekn­ari í hreppapóli­tík en í fag­legri veg­ferð. Þeirra sýn ætti frek­ar að hverf­ast um lausn­ir sem kæmu heild­inni best. Þar hef­ur nokkuð skort á fag­legt mat um hvað er fram­kvæm­an­legt, hvað það kost­ar og hvernig sam­göng­ur tengja Aust­ur­land bet­ur sam­an. Þannig hef­ur stofn­un­in t.d. dregið lapp­irn­ar vegna sam­gangna inn­an Múlaþings.

Skort­ur á heild­ar­sýn þess­ara tveggja hópa skap­ar síðan hag­stæð skil­yrði fyr­ir fram­kvæmda­valdið að slá verk­efn­um á frest og verja fjár­mun­um þar sem meiri sátt rík­ir. Auðvitað ætti að hunsa slík­an hreppar­íg og fjár­magna knýj­andi verk eft­ir getu rík­iskass­ans hverju sinni. Sýn stjórn­valda hef­ur sjald­an verið lang­dræg en þef­skynið því næm­ara. Það kem­ur sér afar vel þegar þefa þarf uppi fjár­muni og koma þeim í lóg við að kosta gælu­verk­efni í land­námi Ing­ólfs. Oft hef­ur fram­koma rík­is­stjórna verið Aust­f­irðing­um óboðleg.

Hæl­bít­ar

Kveikj­an að þess­ari seinni hug­leiðingu er Dreka­svæðið. Þar liggja mikl­ir hags­mun­ir Íslands í land­grunn­inu og ekki síst eru hags­mun­ir Aust­ur­lands mikl­ir. Jan Mayen hef­ur lengst af verið ís­lensk. Norðmenn fengu illu heilli leyfi til að reka þar veður­stöð og litu á það sem fasta bú­setu. Á þeirri for­sendu sölsuðu þeir eyj­una und­ir sig án þess að ís­lensk stjórn­völd spyrntu hressi­lega við fót­um. Fróðlegt væri að fá upp­lýst hverj­ir voru ábyrg­ir fyr­ir því að af­henda Nor­egs­kon­ungi Jan Mayen og hvert verðið var. Fór hún á þrjá­tíu silf­ur­pen­inga?

Það er ekki síður dap­ur­legt að inn­lend­ir ein­stak­ling­ar úr öðrum sókn­um sjái sig knúna til að tala niður verk­efni sem þrátt fyr­ir allt geta komið Aust­ur­landi til góða. Nýj­asta dæmið var á öld­um ljósvak­ans þegar Arna Lára Jóns­dótt­ir, fv. bæj­ar­stjóri á Ísaf­irði, tjáði sig um málið á niðrandi hátt í garð Aust­f­irðinga.[2] Það kem­ur sann­ar­lega úr hörðustu átt og manni get­ur nú sárnað þótt maður gráti ekki.

[1] htt­ps://​www.mbl.is/​bla­did-pdf/​2025-04-12/​2025-04-12-all.pdf

[2] htt­ps://​www.vis­ir.is/​k/​6c1ed93c-df05-4d21-ac27-9633dc66403b-1744015135888

 

Allt meira í Ameríku?

Banda­ríski leik­ar­inn Jeremy Renner"missti tæp­lega sex lítra af blóði" segir í frétt mbl.is.  

Á Vísindavefnum má hinsvegar finna eftirfarandi.  "Í líkama fullorðins einstaklings eru um 5 lítrar af blóði."

Hefur þessi mismunur eitthvað með tolla Trumps að gera? Ja maður spyr sig.

 

Skrifar um daginn sem hann lést